Je kind heeft een slappe houding, is ingezakt of ontwikkelt een scoliose

De rug van kinderen is kwetsbaar voor vergroeiingen. Door het vele gebruik van tablets en mobieltjes nemen de nek- en rugklachten bij kinderen toe. Er is echter ook een groep kinderen waarbij de vergroeiing niet beïnvloedbaar is. Deze vorm van vergroeiing wordt scoliose genoemd. 

Op deze pagina geef ik je meer informatie en handige tips voor kinderen met een verminderde houding of voor kinderen die te maken hebben met een scoliose.  

Moeten alle kinderen dan de hele dag kaarsrecht zitten of staan? Het antwoord op die vraag is nee. Vooral afwisselen van verschillende houdingen is belangrijk om vergroeiingen tegen te gaan. Kinderen zijn nog in de groei en door het langdurig zitten (vele uren per dag) in gebogen houding op school en thuis op het tablet of mobieltje kunnen vergroeiingen ontstaan van de wervelkolom. Hoe vaker en langer je kind in deze houding zit, hoe groter de kans op de vergroeiing naar die houding toe. Het is dus belangrijk deze houding herhaaldelijk te doorbreken. 

Aangezien een verminderde houding vaak ontstaat vanuit passief/ onbewust gedrag, kan het veranderen van dit gedrag een uitdaging zijn. Je kind krijgt namelijk niet meteen resultaat wanneer het een dag heel goed zijn best gedaan heeft. Ook voelt je kind niet direct de gevolgen van de verminderde houding. Gedragsverandering duurt gemiddeld 3 maanden. Er is dus vooral consequentie en veel geduld voor nodig om de houding van je kind echt te kunnen veranderen. 

Een scoliose is een vervorming van de wervelkolom, vaak in de vorm van een S. Meestal zijn het zijwaartse bochten die waarneembaar zijn als je vanaf achter op de rug kijkt. In sommige gevallen vindt er ook een draai plaats of vindt de S vorm van voor naar achter plaats (bovenrug wordt bol en de onderrug hol). Het is belangrijk om deze vergroeiingen in de gaten te houden. Aan de wervelkolom zitten de ribben, bij een draai in de wervelkolom komt er ook een draai in de ribben. Dit kan druk geven op de longen wat het ademen kan bemoeilijken. In de meeste gevallen geeft de S vorm een scheefstand van de schouders en heeft je kind vooral veel last van onzekerheid en/ of pijn.  

Oorzaken van een scoliose:

1. Idiopatische scoliose 
Bij 80% van de kinderen met een scoliose is de oorzaak van de vervorming in de wervelkolom onbekend. 

2. Congenitale scoliose 
Hierbij zijn er aangeboren afwijkingen aan de wervels. Dit wordt vaak op vroege leeftijd al ontdekt, het verloop van de scoliose is anders dan wanneer de scoliose geen congenitale oorzaak heeft. 

3. Scoliose als gevolg van andere aandoening (bijv. spina bifida)
Bij een hele hoop aandoeningen en ziektes die impact hebben op de spieren, zenuwen en bindweefsel, kan scoliose een gevolg zijn. Een eenvoudig en onschuldig voorbeeld is het hebben van verschil in beenlengte. Is het ene been langer dan de andere dan zal de rug hierop reageren door met een bocht dit te corrigeren, zodat je toch rechtop staat.

Denk je dat je kind een scoliose aan het ontwikkelen is? Neem dan in eerste instantie contact op met de huisarts. Het is belangrijk om de groei van de wervelkolom gedurende de groeispurten in de gaten te blijven houden. Bij een progressieve scoliose (een scoliose die in korte tijd snel achteruit gaat) moet er op tijd worden ingegrepen. 

1. “Zitten is het nieuwe roken”. Een campagne die is ontstaan door vele klachten die het gevolg zijn van veel zitten. Beperk daarom het zitgedrag van je kind zoveel mogelijk. Nu is dit niet altijd te voorkomen, maar zorg in dat geval voor voldoende bewegen tussen het lange zitten door! Bij elke 30 minuten zitten tussendoor 10 keer springen kan al een verschil maken. Ook kun je verschillende zitplekken aanbieden waarop de houding aangepast wordt aan de omgeving. Huiswerk kan bijvoorbeeld gemaakt worden achter het bureau, op de bank, staand aan de keukentafel of liggend op de buik op de grond. Sterker nog het is bewezen dat je met leerwerk het best kunt leren tijdens het lopen. Laat je kind dus letterlijk stampen bij stamp- (leer)werk.

2. Blijf in beweging! Hoe sterker de rug en de buikspieren, hoe makkelijker het voor je kind is om zijn houding te verbeteren. Oefeningen waarbij de rug en de buikspieren sterker worden noemen we de corestability oefeningen. Doe hiervoor ook krachtsoefeningen voor de bovenrug. Heeft je kind al een vergroeiing van de wervelkolom dan is het belangrijk om ook de lenigheid van de rug wat groter te maken, door het oprekken van de borst en het verlengen van de rug. Heeft je kind een scoliose dan is het goed om samen met een kinderfysiotherapeut een oefenplan op te maken (deze zijn afhankelijk van de soort en ernst van de vergroeiing).

3. Aangezien een verminderde houding vaak onbewust en passief gebeurt is het goed om verschillende reminders te maken. Doe dit vooral samen met je kind. Je kind moet er namelijk zelf achter staan. Voorbeelden van reminders zijn: Een foto van een houding op de achtergrond van hun mobiel, een pictogram van een stoel op hun tafel in de klas, een klein alarm op hun mobiel of horloge of een schermvergrendeling die je in kunt instellen op de tablet. 

Voor een progressieve scoliose wil ik je naar de volgende website doorverwijzen. In deze situatie is het van groot belang dat er op tijd wordt begonnen met professionele therapie: 

Let op! Zit de juiste tip voor jouw individuele situatie er niet bij of heb je twijfels of vragen? Neem dan contact op met een kinderfysiotherapeut of specialist.