DE MOTORIEK VAN BABY TOT PEUTER

De richtlijn voor de motorische ontwikkeling van een baby is gebaseerd op de kinderen die rondom 40 weken zijn geboren. Is je baby te vroeg geboren, dan is het de bedoeling dat je de ontwikkeling corrigeert met de weken waarop het te vroeg geboren is (dit doe je tot de baby ongeveer 2,5 jaar oud is).

Voorbeeld: Is je baby met 36 weken geboren, dan trek je van zijn leeftijd 4 weken af. Bij bijvoorbeeld 12 weken kijk je naar de motoriek die past bij een baby van 8 weken.

De individuele verschillen in de motorische ontwikkeling van een baby zijn opvallend groot. Neem mijn overzicht als een globale richtlijn. Loopt je kind erg voor of juist achter dan is dit niet direct een probleem. Bij twijfel adviseer ik je altijd contact op te nemen met een kinderfysiotherapeut of je eigen huisarts. 

In het begin is je baby vooral bezig met eten, slapen en groeien. De bewegingen die je bij je baby ziet zijn veelal reflexmatig en dus onbewust (het ongecoördineerd bewegen van de armen en benen, de mimiek in het gezicht zoals een klein glimlachje en het tuiten van de lippen). Langzamerhand gaan deze reflexen over in steeds gerichtere en bewustere bewegingen. 

1e MAAND
In de eerste maand als je baby op zijn rug ligt, zie je dat het vuisten maakt met zijn handjes en dat het zijn handjes naar zijn mond brengt. Wanneer je baby op zijn buik ligt mag het zijn hoofdje nog neerleggen (het liggen op de buik gebeurt in deze fase nog onder toezicht). 

2 MAANDEN
In de tweede maand worden de bewegingen al groter. Je baby begint met het draaien van het hoofdje, zwaait met de armen rond en trappelt met de benen. Als je baby op zijn buik ligt, steunt het op zijn onderarmen waardoor het hoofdje kort van de ondergrond komt. 

3 MAANDEN
Bij drie maanden komt de bewuste grote glimlach wanneer je je baby gericht aankijkt. Daarnaast begint je baby bij de derde maand wanneer het op zijn rug ligt met het volgen van voorwerpen en personen met zijn ogen. Je baby is inmiddels zo ver ontwikkeld dat hij speelgoed kan vastpakken (grijpt meestal per ongeluk). Ook gaan de handjes af en toe open en wanneer het op zijn buik ligt, zal je baby op voorwerpen “slaan”.

4 MAANDEN
Is je baby vier maanden dan begint het met omrollen. Hierbij draait je baby van zij- naar ruglig, ontdekt zijn eigen handen, reikt naar voorwerpen en pakt deze vast (de handjes zijn vooral open). Op zijn buik zal je baby het hoofd ook steeds verder van de ondergrond kunnen optillen. Hierdoor lukt het je baby steeds beter om het hoofd zelf stabiel op de romp te houden als hij wordt opgetild. 

5 MAANDEN
Bij vijf maanden zal je baby als hij op zijn rug ligt een kubus met beide handen kunnen aanpakken. Daarnaast zal je baby zich willen optrekken tot de zithouding en zal hij ook beginnen met rollen van de rug- naar de zijlig. Tot slot begint je baby, wanneer het op zijn buik ligt, met het strekken van zijn armen. Hierdoor kan het omrollen van de buik- naar de ruglig.

6 MAANDEN
Vanaf zes maanden zal hij als hij op zijn rug ligt beginnen voorwerpen van de ene naar de andere hand te leren overpakken. Daarnaast leert je baby ook om voorwerpen op te pakken die binnen handbereik liggen en van de rug naar de buik te rollen.

Als het kind op zijn buik ligt, kan hij het hoofd tot 90 graden van de ondergrond optillen (vanaf dit moment is toezicht in deze houding niet meer noodzakelijk omdat het kind zijn hoofd vrij kan optillen en bewegen), steunen op een hand en om zijn eigen as heen draaien. Sommigen beginnen ook met tijgeren (het kind gaat vaak eerst achterwaarts tijgeren en dan pas voorwaarts). Wanneer je je baby laat zitten, kan het zelfstandig zitten met de benen gestrekt. 

7 MAANDEN
Bij zeven maanden houd je baby zijn eigen drinkbeker vast en begint het met kruipen. 

8 MAANDEN
Vanaf acht maanden is de fijne motoriek al dusdanig ontwikkeld dat je baby kleine propjes kan oppakken. Als het op zijn rug ligt zal het naar zijn eigen knieën grijpen en komt dan zelf tot zit. Daarnaast gaat je kind ook pogingen doen om te gaan staan en het blijft staan waarbij het houvast heeft aan bijvoorbeeld een tafel of je handen.

9 MAANDEN
De motorische ontwikkeling gaat nu hard. Je baby kan zelf tot stand komen en hele snelle baby’s beginnen zelfs al met lopen langs een meubel. Ook kan je baby naar voorwerpen wijzen, in zijn eigen handen klappen en begin hij met de vaardigheid gooien. Als je kind op zijn rug ligt, vindt hij nu ook zijn voeten. Met het voetenspel kan je baby zijn eigen voet richting de mond brengen.

10 MAANDEN
Bij tien maanden ontwikkelt zich de pincetgreep (wijsvinger-duim naderen elkaar) en kan het een kleine bal gooien. In sommige gevallen kan je baby al lopen met als steun een hand van een ander.

11 MAANDEN
Vanaf de elfde maand kan je baby blokjes in en uit een doos plaatsen en zal het in zitpositie om zijn eigen as kunnen bewegen.

12 MAANDEN
Vanaf 1 jaar kan je kind 2 tot 3 bladzijden van een boek omslaan, een krijtje of dik potlood vasthouden om te krassen en kan zelfstandig uit een beker drinken. Daarnaast breekt een belangrijke mijlpaal aan: het zelfstandig zetten van de eerste stapjes. 

13 MAANDEN
Bij dertien maanden begint je kind met klimmen en klauteren op de bank bijvoorbeeld en leert om naar de grond te buigen om een voorwerp op te pakken. 

14 MAANDEN
Vanaf veertien maanden begint je kind zelf langzaam gebruik te maken van een lepel tijdens het eten. Daarnaast begint het met het oefenen om achteruit te lopen. 

15 MAANDEN
Is je kind vijftien maanden dan kan het los lopen terwijl hij voorwerpen in zijn handen houdt. Door het loslopen is het ook mogelijk om de trap op te lopen met behulp van een volwassenen.

16 – 17 MAANDEN
Bij zestien en zeventien maanden leert je kind met behulp van ondersteuning te staan op 1 been. Dit maakt het mogelijk dat je kind kan gaan beginnen met rennen. Ook kan je baby naar voorwerpen wijzen, in zijn eigen handen klappen en begint hij met de vaardigheid om zich uit te kleden. Het kind leert om een bal te gooien zonder daarbij te vallen en leert het ook om vanuit stilstaande positie te schoppen tegen een bal. 

20 – 21 MAANDEN
Rond de twintigste en eenentwintigste maand kan je kind voorwerpen tillen. 

22 – 23 MAANDEN
Bij tweeëntwintig en drieëntwintig maanden lukt het je kind om een rits van een kledingstuk te openen en leert het kralen te rijgen (ter grote van een macaroni) aan een touwtje.

Merk je dat je kind moeite heeft met het uitvoeren van een bepaalde mijlpaal? Op de pagina ‘bekijk oefenmateriaal’ geef ik uitleg over hoe je met behulp van voorwerpen/speelgoed de motoriek kan verbeteren. Ik leg per leeftijdsfase uit wat je als ouder kunt doen om bepaalde bewegingen te stimuleren.